Ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου γόνατος

Ο τραυματισμός του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου (ΠΧΣ) ανήκει στους πιο συχνούς, δυστυχώς και πιο βαριούς τραυματισμούς του γονάτου. Στατιστικά συμβαίνει ανά έτος ένας τραυματισμός ανά 1000 κατοίκους, αριθμός που συνεχώς αυξάνει λόγω της αύξησής της αθλητικής δραστηριότητας σε όλες τις ηλικίες.

Ο ΠΧΣ μαζί με τον οπίσθιο χιαστό σύνδεσμο ανήκουν στον κεντρικό σταθεροποιητικό άξονα του γόνατος. Μαζί οι δύο αυτοί σύνδεσμοι είναι συνυπεύθυνοι για την σταθερότητα και την κίνηση του γονάτου. Χιάζονται στο κέντρο της άρθρωσης του γονάτου και ενώνουν τον μηρό με την κνήμη. Η σωστή λειτουργεία αυτών των συνδέσμων είναι προϋπόθεση της σωστής και της εντατικής λειτουργείας της άρθρωσης του γόνατος.

Ο συχνότερος μηχανισμός κάκωσης του πρόσθιου χιαστού, είναι ο συνδυασμός στροφής και κάμψης και σπανιότερα η υπερέκταση της άρθρωσης. Συχνά έχουμε και συνοδές κακώσεις όπως π.χ. του έσω μηνίσκου καθώς και του έσω πλαγίου συνδέσμου (ατυχή τριάδα).
Κατά τη διάρκεια του τραυματισμού ο ασθενής αισθάνεται ένα σκίσιμο ή ακούει έναν κρότο στο γόνατο και ακολουθεί άμεσα ένα πρήξιμο (αιμάτωμα) καθώς και περιορισμός της κίνησης. Μετά την πρώτη φάση του πόνου, ο ασθενής διαμαρτύρεται για αστάθεια και την αίσθηση ότι του φεύγει το γόνατο.

Η ιατρική εξέταση αποτελείται από ένα πλήρες ιστορικό του μηχανισμού της κάκωσης, μια λεπτομερής κλινική εξέταση και ένας απαραίτητος απεικονιστικός έλεγχος με ακτινογραφία καθώς και μαγνητική τομογραφία. Σε περιπτώσεις μεγάλου βαθμού αίμαρθρου συχνά είναι απαραίτητη η παρακέντηση της άρθρωσης για άμεση ανακούφιση της συμπτωματολογίας.

Η απόφαση της χειρουργικής αντιμετώπισης της ρήξης του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Συνοδές κακώσεις όπως ρήξη μηνίσκου με εμπλοκή του γόνατος καθώς και ρήξεις άλλων σταθεροποιητικών συνδέσμων ,αναγκάζουν σε μια ταχύτερη απόφαση της χειρουργικής αποκατάστασης. Σε ασθενείς με αθλητική δραστηριότητα η αποκατάσταση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου θεωρείται απαραίτητη. Σε λιγότερο αθλητικά δραστήριους ασθενείς θα μπορούσε να επιχειρηθεί η συντηρητική αντιμετώπιση με έντονη φυσικοθεραπεία και ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος. Βασικό κριτήριο απόφασης είναι επίσης η ηλικία του ασθενούς , οι απαιτήσεις στην εργασία του καθώς και άλλες προυπάρχουσες βλάβες.

Από μακροχρόνιες παρατηρήσεις και μελέτες γνωρίζουμε, ότι μια ασταθή άρθρωση οδηγεί σε καταστροφή των μηνίσκων και του χόνδρου, πράγμα που φέρνει πιο κοντά την καταστροφή της άρθρωσής και την εμφάνιση πρώιμης αρθρίτιδας στο γόνατο. Η βασική ωστόσο ένδειξη της χειρουργικής αντιμετώπισης παραμένει η ενοχλητική αστάθεια του γόνατος.

Το βασικό μέρος του χειρουργείου της πλαστικής αποκατάστασης του πρόσθιου χιαστού, διενεργείται αρθοσκοπικά. Τόσο η δημιουργία καναλιού στην κνήμη καθώς και στο μηριαίο όπως και η εισαγωγή και τοποθέτησή του μοσχεύματος γίνεται αρθροσκοπικα. Η τομή και διάνοιξη του γόνατος (όπως στους παλιούς καιρούς) πλέον δεν είναι απαραίτητη. Η λήψη μόνο του μοσχεύματος, απαιτεί μια μικρή τομή περίπου 2 εκατοστών.

Στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται η λήψη τενόντων από τους οπίσθιους μηριαίους, δυο καπτήρων στη έσω επιφάνεια του γόνατος. Σε σπάνιες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε αντί αυτού τμήμα του τένοντα του τετρακέφαλου ή αλλο μόσχευμα. Μια άλλη αρκετά διαδομένη τεχνική είναι η λήψη μοσχεύματος από τον επιγονατιδικό τένοντα. Για την σταθεροποίηση του μοσχεύματος χρησιμοποιούμε συνήθως αποροφήσημες βίδες.

Βασικός παράγοντας επιτυχίας της επέμβασης είναι η μετεγχειρητική φυσιοθεραπευτική παρακολούθηση και αποκατάσταση. Η αποκατάσταση αρχίζει λίγες μέρες μετεγχειρητικά με έναρξη της ενδυνάμωσης και της κινητοποίησης και συνεχίζεται σταδιακά μέχρι και 6 μήνες αργότερα. Ελεγχόμενη αθλητική δραστηριότητα (ποδήλατο, κολύμβηση ) μπορούμε να ξεκινήσουμε στους 3μηνες μετεγχειρητικά ενώ πιο δυναμικά αθλήματα όπως ποδόσφαιρο, μπάσκετ και βόλεϊ επιτρέπονται στο 8μηνο μετά το χειρουργείο.

Επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο ορθοπεδικό χειρουργό Λάκκο Θωμά για ένα εξατομικευμένο πλάνο θεραπείας.